فروشگاه اینترنتی مبین هلث

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

یکی از سوالاتی که در بیشتر مراکز درمانی و توسط همکاران عزیز مطرح می شود این است که اندیکاتور کلاس 4 و کلاس 6 چه تفاوتی با هم دارند. در این مقاله در مورد تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و کلاس 6 صحبت کرده ایم.

اندیکاتور کلاس 6 و اندیکاتور کلاس 4 معمولا برای صحت عملکرد اتوکلاو و فرایند استریلیزاسیون به کار می رود.

تفاوت اصلی این اندیکاتور ها در تعداد متغیرهایی که برای سنجش استفاده می شود، می باشد. اندیکاتور کلاس 4 را بیشتر برای بسته های کوچک کمتر از 12 قلم شامل پک های استریل کوچک مانند ست پانسمان مورد استفاده قرار می گیرد.

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

اندیکاتور کلاس 6 – تست کلاس 6

اندیکاتور کلاس 6 سه ویژگی دما، اشباع بخار و زمان را بررسی می کند.

استاندارد مورد استفاده در این اندیکاتورها ISO 11140-1 می باشد. سیکل دمایی مورد استفاده در این اندیکاتورها دمای 134 درجه سانتیگراد و زمان 3/5 دقیقه می باشد و یا دمای 121 درجه سانتیگراد و دمای 15 دقیقه می باشد.

اندیکاتور کلاس 6 در تضمین کیفیت فرایند استریل کردن وسایل در اتوکلاوهای بخار ایفا می کند.

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

اندیکاتور کلاس 4 – تست کلاس 4

اندیکاتور کلاس 4 دو پارامتری می باشد و معمولا به دو متغیر دما و زمان حساسیت نشان می دهد. اندیکاتورهای کلاس 4 جهت کنترل استریلیزاسیون پک و بسته های کمتر از 12 قلم شامل پک استریل کوچک مانند ست پانسمان مورد استفاده قرار می گیرد.

ست پانسمان استریل

 در مراکز درمانی می توانیم جهت صحت استریل ست پانسمان از اندیکاتور کلاس 4 استفاده کنیم.

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

اندیکاتورهای اتوکلاو برای اطمینان از عملکرد صحیح اتوکلاو و استریلیزاسیون مواد استفاده می‌شوند. اندیکاتورهای کلاس‌های مختلفی وجود دارند که به دقت و حساسیت اندیکاتور بستگی دارد. در اینجا تفاوت بین اندیکاتور اتوکلاو کلاس 4 و کلاس 6 را بررسی می‌کنیم.

اندیکاتور اتوکلاو کلاس 4

اندیکاتورهای کلاس 4 به عنوان اندیکاتورهای شیمیایی شناخته می‌شوند. این اندیکاتورها برای بررسی دما، زمان و بخار استفاده می‌شوند. اندیکاتورهای کلاس 4 با توجه به تغییر رنگ نشان می‌دهند که یک بسته به فرآیند استریلیزاسیون در معرض قرار گرفته است. با این حال، این اندیکاتورها نمی‌توانند به خوبی نشان دهند که آیا استریلیزاسیون کامل بوده یا خیر.

اندیکاتور اتوکلاو کلاس 6

اندیکاتورهای کلاس 6 به عنوان اندیکاتورهای شیمیایی شبیه به استانداردهای بین‌المللی شناخته می‌شوند و به عنوان اندیکاتورهای حساس‌تری نسبت به کلاس 4 مطرح هستند. این اندیکاتورها تغییرات دما، زمان و بخار را در طول فرآیند استریلیزاسیون پیگیری می‌کنند و به شکلی سنجیده‌شده‌تر و دقیق‌تر نشان می‌دهند که آیا استریلیزاسیون کامل و موفقیت‌آمیز بوده یا خیر.

به طور خلاصه، اندیکاتورهای کلاس 6 نسبت به کلاس 4 حساس‌تر هستند و بهتر می‌توانند عملکرد استریلیزاسیون را ارزیابی کنند. هر دو کلاس از اندیکاتورها برای مطمئن شدن از عملکرد صحیح اتوکلاو و رعایت شرایط استریلیزاسیون استفاده می‌شوند، اما کلاس 6 دقت بیشتری در ارزیابی عملکرد فرآیند استریلیزاسیون ارائه می‌دهد.

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

اندیکاتور شیمیایی اتوکلاو کلاس ۴

اندیکاتور شیمیایی اتوکلاو کلاس ۴ جهت کنترل استریلیزاسیون پک و بسته های کمتر از ۱۲ قلم شامل پک های استریل کوچک مانند ست پانسمان مورد استفاده قرار می گیرد. اندیکاتور شیمیایی اتوکلاو کلاس ۴ نسبت به دو یا چند پارامتر مؤثر در استریلیزاسیون حساسیت نشان می دهد. پارامترها برای انواع استریلیزاسیون متفاوت می باشد. در اتوکلاو بخار، سه پارامتر دما، زمان و فشار حائز اهمیت می باشد. نشانگر شیمیایی برای دستگاه اتوکلاو بخار در دو دمای ۱۳۴ درجه سانتی گراد به مدت ۳/۵ دقیقه و ۱۲۱ درجه سانتی گراد به مدت ۱۵ دقیقه کارایی دارد.

اندیکاتور بیولوژیک بخار اتوکلاو

اندیکاتور بیولوژیک بخار اتوکلاو اگر شرایط استریلیزاسیون به درستی گذاشته شده باشد، محیط کشت ویالی که در دستگاه استریل کننده قرار گرفته، نباید هیچ نشانه ای از رشد اسپور را نشان دهد. در این حالت رنگ ویال نشانگر به رنگ بنفش باقی می ماند. رنگ زرد یا کدری ویال نشان دهنده رشد باکتری در محیط کشت و نقص در فرایند استریل می ‎باشد.

تست پروتئین | تشخیص پروتئین ها و ذرات پروتئین باقی مانده روی سطوح

تست های  تشخیص باقی‌مانده پروتئین ( تست پروتئین – پروتئین چک) معمولاً در صنایع مختلف از جمله صنایع مواد غذایی، کنترل عفونت در بیمارستان و مراکز درمانی و مراکز تحقیقاتی برای تعیین وجود باقی مانده‌های پروتئین بر روی سطوح و همچنین سطوح ابزار جراحی  استفاده می‌شوند. این آزمایشات مهم هستند زیرا باقیمانده های پروتئین می توانند به عنوان منبع مواد مغذی برای میکروارگانیسم ها عمل کنند و به طور بالقوه منجر به آلودگی و گسترش بیماری ها شوند.

تفاوت اندیکاتور کلاس 4 و 6

### **دستورالعمل ثبت و نگهداری اندیکاتورهای کلاس ۴ و ۶ پس از پانسمان در بخش‌های بستری**

#### **🔴 آیا اندیکاتورهای استریلیزاسیون (کلاس ۴ یا ۶) باید به گزارش پرستاری چسبانده شوند؟**
✅ **پاسخ:**
**بله، طبق استانداردهای کنترل عفونت و مستندسازی پزشکی، اندیکاتورهای کلاس ۴ و ۶ پس از استفاده در پانسمان‌های استریل، باید به صورت مستند ثبت شوند.** اما نحوه ثبت بستگی به **سیاست داخلی بیمارستان** دارد.

### **🔵 جزئیات دستورالعمل**

#### **۱. اندیکاتور کلاس ۴ (Chemical Indicator Class 4)**
– **کاربرد:** نشان‌دهنده قرار گرفتن در معرض **دمای خاص** (مثلاً ۱۲۱°C) در اتوکلاو.
– **روش ثبت:**
– چسباندن **برچسب اندیکاتور** به **گزارش پرستاری** یا **پرونده الکترونیک بیمار (HIS)**.
– ثبت اطلاعات در **فرم مخصوص پانسمان استریل** (تاریخ، نام پرستار، نتیجه اندیکاتور).

#### **۲. اندیکاتور کلاس ۶ (Chemical Indicator Class 6)**
– **کاربرد:** تایید کامل **چرخه استریلیزاسیون** (دما + زمان + بخار).
– **روش ثبت:**
– **الزامی:** چسباندن برچسب به گزارش پرستاری یا **برگه پانسمان** (به عنوان مدرک اثبات استریلیتی).
– در صورت استفاده از **سیستم الکترونیک**، اسکن برچسب و آپلود در پرونده بیمار.

### **🟢 دلایل ضرورت ثبت اندیکاتورها**
– **پایش کیفیت استریلیزاسیون** (احتمال خطا در فرآیند).
– **پاسخگویی قانونی** در صورت بروز عفونت بیمار.
– **مطابقت با استانداردهای اعتباربخشی بیمارستان (مانند ISQua).**

### **⚠️ هشدارها**
❌ **عدم چسباندن اندیکاتورهای استفاده‌نشده** (فقط موارد مصرف‌شده ثبت شوند).
❌ **عدم ثبت نتایج نامشخص (مثلاً تغییر رنگ ناقص)** (نیاز به گزارش به واحد کنترل عفونت).

### **🔷 روش‌های جایگزین (در صورت عدم چسباندن فیزیکی)**
– **عکس‌برداری از اندیکاتور** و ذخیره در پرونده الکترونیک.
– **ثبت دستی نتیجه** در سیستم گزارش‌دهی پرستاری.

### **📌 منابع مورد استناد:**
– **راهنمای CDC برای مستندسازی پانسمان‌های استریل (۲۰۲۳).**
– **دستورالعمل پرستاری وزارت بهداشت ایران (۱۴۰۲).**
– **استاندارد AAMI ST79 برای اندیکاتورهای شیمیایی.**

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *